Cukrzyca jest jednym z poważniejszych problemów zdrowotnych dzisiejszych czasów. Szacuje się, że cierpi na nią około 3 mln Polaków, natomiast ok 750 tys. nie zdaje sobie z tego sprawy. Wynika to z rzadkiego i niechętnego wykonywania badań kontrolnych oraz braku widocznych objawów choroby w początkowym jej etapie. Tym samym nic nie zmieniamy w swoim stylu życia, w tym złych nawyków żywieniowych i brak ruchu, które są główną przyczyną cukrzycy typu II. Niestety tylko nieliczni są świadomi, że cukrzyca wiąże się z chorobami serca, udarem, chorobami nerek, nadciśnieniem, problemami ze wzrokiem oraz uszkodzeniem nerwów. Artykuł ma pomóc w zapoznaniu się z tą chorobą i jak ją szybko rozpoznać. Cukrzyca chorobą naszych czasów – typy i objawy.
Chcesz zrzucić zbędne kilogramy, poprawić samopoczucie, wygląd, figurę? Szukasz bardziej skutecznych sposobów na obniżenie wagi i utrzymanie jej i jednocześnie pragniesz zadbać o zdrowie swoje i swoich dzieci? kliknij tutaj
Co to jest cukrzyca?
Cukrzyca jest chorobą, w której dochodzi do zaburzeń poziomu glukozy we krwi (zaburzeń gospodarki węglowodanowej), spowodowanych niedoborem insuliny lub jej nieprawidłowym wykorzystaniem przez komórki.
Cukrzyca może pojawić się albo w wyniku niewystarczającej produkcji insuliny – niedobór ilościowy ( Typ I ), albo wtedy, kiedy ilość insuliny jest wystarczająca, jednak nie pracuje skutecznie – jest to niedobór jakościowy lub funkcjonalny ( Typ II ).
Norma cukru we krwi
Poziom cukru we krwi na czczo < 110 mg%
Poziom cukru we krwi 2 h po posiłku < 140 mg%
Poziom cukru we krwi przed snem < 120 mg%
Hemoglobina A1c < 6%
Jakie są typy cukrzycy?
Cukrzyca (diabetes mellitus) – Łacińska nazwa diabetes wywodzi się od greckiego słowa co dosłownie oznacza „przechodzenie przez” lub „spuszczanie”, co odnosiło się do jednego z głównych objawów cukrzycy, jakim jest nadmierna produkcja moczu. W 1675 Thomas Willis dodał słowo mellitus, które po łacinie oznacza „słodki jak miód”, co odnosiło się do słodkiego smaku moczu. Słodki smak uryny zauważyli już w Starożytności Grecy, Chińczycy, Egipcjanie oraz Hindusi. W 1776 Matthew Dobson potwierdził, że słodki smak pochodzi od nadmiaru pewnego rodzaju cukru w moczu i krwi ludzi chorych na cukrzycę.
Cukrzyca typu 1 zwana cukrzycą insulino zależną, która może ujawnić się w każdym wieku a nie tylko w wieku młodzieńczym – jak uważano dawniej. Wywołana jest zniszczeniem komórek beta trzustki, odpowiedzialnych za produkcję i wydzielanie insuliny. Ten rodzaj cukrzycy występuje częściej u ludzi młodych (ale nie tylko) oraz u dzieci. Spośród chorych na cukrzycę, na typ 1 choruje 15 – 20 % chorych. W ramach leczenia należy wprowadzić dietę, która będzie obniżała podwyższony poziom glukozy we krwi. Oprócz diety należy również zażywać doustne leki, które w tym rodzaju cukrzycy mają na tyle wysoką skuteczność, że często przez wiele lat można się obyć bez rozpoczynania insulinoterapii. Lekarze zalecają również aktywność fizyczną.
Cukrzyca typu 2 (cukrzyca dorosłych, insulino niezależna) – w tym rodzaju cukrzycy przyczyna podwyższonego poziomu cukru nie jest brak insuliny, ale jej nieprawidłowe działanie w organizmie (oporność na działanie insuliny). Najczęściej cukrzycy typu 2 towarzyszy nadwaga lub otyłość oraz bardzo często nadciśnienie tętnicze. Ten rodzaj cukrzycy występuje zwykle powyżej 40 roku życia. Około 80 – 85 % wszystkich pacjentów z cukrzycą stanowią chorzy na cukrzycę typu 2. Początkowo leczenie tej choroby opiera się na stosowaniu odpowiedniej diety, dostosowanego do możliwości chorego wysiłku fizycznego oraz doustnych leków.
Cukrzyca ciężarnych – cukrzyca po raz pierwszy rozpoznana w ciąży i występująca do momentu urodzenia dziecka. W grupie kobiet z cukrzycą ciężarnych istnieje wyższe ryzyko zachorowania w przyszłości na cukrzycę w porównaniu z kobietami bez tego powikłania. Leczenie tej postaci cukrzycy powinno być prowadzone w wyspecjalizowanych ośrodkach ginekologiczno-diabetologicznych.
Dlatego jeżeli planujesz ciążę lub jest jej początek to bardzo dobry moment aby zmodyfikować swoje zachowania związane z żywieniem.
Jakie są objawy i symptomy kliniczne cukrzycy?
Do sygnałów ostrzegawczych cukrzycy, które pojawiają się zwykle w stanie umiarkowanej lub poważnej hiperglikemii, należą:
- Nieprawidłowy głód
- Oznaki hipoglikemii
- Wzmożone pragnienie – oddajesz często dużo moczu, więc masz wzmożone pragnienie.
- Niedobór soli mineralnych, witamin i ciał obronnych – duże ilości oddawanego moczu wypłukują organizm ze wszystkiego: z witamin, soli mineralnych, ciał odpornościowych (przeciwciał) i innych ważnych składników. Ich brak lub niedobór powoduje wiele zaburzeń w organizmie.
- Choroby skóry
- Infekcje
- Opróżnione gojenie się ran
- Niewytłumaczalne zmęczenie i słabość
- Częste oddawanie moczu
- Ubytek masy ciała – Glukoza krążąca we krwi często jest wydalana przez nerki z moczem, nie przechodzi do wnętrza komórek. Komórki muszą szukać innego źródła energii, takim źródłem jest tkanka tłuszczowa, konsekwencje – zdecydowany ubytek masy ciała w bardzo krótkim czasie.
- Zaburzenia widzenia
Niedocukrzenie – hipoglikemia
Hipoglikemia objawia się zbyt niskim – w przeciwieństwie do cukrzycy – poziomem cukru (glukozy) we krwi. Choć może wydawać się to paradoksalne, niski poziom cukru we krwi może też stanowić jeden z początkowych objawów cukrzycy
Jakie są przyczyny niedocukrzenia?:
Błędy dietetyczne i nieodpowiedni styl życia.
Pominięcie posiłku lub nadmierny wysiłek fizyczny (np. u chorego na cukrzycę leczonego doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi lub insuliną)
Alkohol.
Przyjęcie zbyt dużej dawki leku przeciwcukrzycowego.
Podanie zbyt dużej dawki insuliny.
Hipoglikemii towarzyszą typowe objawy :
- uczucie silnego głodu,
- zlewne poty,
- szybkie bicie serca,
- dezorientacja,
- bóle głowy,
- uczucie niepokoju.
- problemy ze snem,
- przy bardzo niskim poziomie cukru dochodzi do utraty przytomności, drgawek a nawet śmierci.
Przecukrzenie – hiperglikemia
Hiperglikemia to stan, kiedy poziom cukru we krwi wzrasta ponad poziom prawidłowy. Może pojawić się po dużym posiłku lub w czasie choroby. Hiperglikemia zwykle nie jest poważnym stanem, jeżeli podwyższenie poziomu cukru we krwi trwa krótko, ale bardzo wysokie poziomy cukru mogą być przyczyną stanu zagrożenia życia, jeżeli nie są rozpoznane i prawidłowo leczone.
Ostre powikłania hiperglikemii – podział:
Kwasicza śpiączka ketonowa
Śpiączka
Kwasica mleczanowa
Powikłania przewlekłe cukrzycy
Mikroangiopatia:
- zmiany dotyczące oczu – retinopatia cukrzycowa czyli uszkodzenie siatkówki oraz zaćma czyli zmiany w soczewce prowadzące do jej zmętnienia. W skrajnej postaci powikłania oczne mogą prowadzić do ślepoty.
- zmiany dotyczące nerek – nefropatia cukrzycowa czyli uszkodzenie funkcji nerek prowadzące do ich niewydolności i konieczności leczenia dializami lub przeszczepem nerki.
- zmiany dotyczące włókien nerwowych – neuropatia cukrzycowa czyli uszkodzenie układu nerwowego prowadzące do wielu bardzo różnorodnych objawów. Jedną z najczęstszych postaci neuropatii jest tak zwana polineuropatia cukrzycowa z bardzo charakterystycznymi objawami pod postacią zaburzeń czucia, uczuciem drętwienia, bólu lub parzenia dystalnych części rąk i nóg (tak zwane objawy „rękawiczkowe” i „skarpetkowe”).
Makroangiopatia:
- choroba wieńcowa – u chorych na cukrzycę występuje w młodszym wieku, ma znacznie cięższy przebieg, wiąże się z wyższym ryzykiem wystąpienia zawału mięśnia sercowego i śmierci sercowej.
- zespół stopy cukrzycowej – zespół zaburzeń ukrwienia i unerwienia stopy mogący doprowadzić do rozwoju owrzodzeń, deformacji stopy, infekcji a w konsekwencji do martwicy i konieczności mniejszych lub większych amputacji. Cukrzyca jest najczęstszą przyczyną nieurazowych amputacji stóp.
- Choroba niedokrwienna ośrodkowego układu nerwowego – prowadząca do różnego stopnia uszkodzenia mózgu.
Dieta jest podstawą w terapii osoby cierpiącej na cukrzycę. Wymaga ona od pacjenta dużej kontroli i samodyscypliny. Brak właściwego sposobu odżywiania może skutkować ciężkimi powikłaniami i kalectwem, jak widać w Cukrzyca chorobą naszych czasów – typy i objawy.. Zastanów się czy warto złą dietą doprowadzić do nadwagi lub otyłości, a co za tym idzie zwiększyć ryzyko wystąpienia cukrzycy.
Zawarte tu informacje mają charakter ogólny i nie stanowią porady. Zawsze konsultuj swój stan zdrowia z dietetykiem bądź lekarzem.